HEYECAN VERİCİ MUCİTLER SERİSİ, SAYI -1
Heyecan verici mucitler serisinin ilk sayısının konusu, çıkardığı sesten dolayı “cırt cırt” olarak bilinen Velcro® bandın mucidi George De Mestral. 19 Haziran 1907'de İsviçre’de doğan Mestral, École Polytechnique Fédérale de Lausanne üniversitesinden mezun bir elektrik mühendisidir.
George De Mestral, Velcro bandı ile.
1941 yılında köpeği ile birlikte bir av gezisinden dönen Mestral, köpeğinin tüylerine yapışan pıtrak tanelerini gördü. Pıtrak tanelerinin köpeğinin tüylerine tutunması merakını uyandırdı. Köpeğinin pıtrak yapışan tüylerinden numune alıp mikroskopta inceleme koyuldu. Mikroskopta gördükleri onu daha da heyecanlandırdı. Pıtrak üzerinde yer alan yüzlerce mikro kanca, köpeğin tüylerine sıkıca tutunmuştu.
George De Mestral ve köpeği.
Bildiğiniz üzere bir buluş ortaya koymak için bir probleme ve bu problemi çözmek üzere teknik bir çözüme ihtiyaç var. Mestral’in problemi ise ayakkabısında yer alan ve sürekli bozulan fermuarıydı. Aklına ilk gelen ise pıtrağın kancalı yapısını kullanarak daha sağlam bir fermuar tasarlamak oldu.
Sorun ve çözüm belli ise geriye kalan tek şey çalışmaktı. Mestral de öyle yaptı. Çalışmalara hemen başladı. İlk denemelerinde pamuklu bir kumaş üzerine halka ve kancalardan oluşan bir sistem tasarladı. Fakat tasarladığı bu prototipte hem pamuklu kumaş hem de kancalar tekrarlı kullanım sonrası özelliğini kaybetmeye başladı. Bunun üzerine kancaların açılarıyla oynayıp, pamuklu kumaş yerine dayanımı yüksek naylon kullandı. Son prototip ile sımsıkı bir tutunma sağlayan Mestral, ürününü tanıtmaya başladı. Pazarlama aşamasında ürüne, velours (“kadife”) ve crochet (“kanca”) bir birleşimi olan Velcro® adını verdi.
Mestral’in pazarlama aşaması, üretim aşamasından daha zor geçiyordu. Çünkü insanlar, kancaların zamanla bozulacağını ve ürünün uzun süre kullanılamayacağını düşünüyordu. Aslında fermuarlar da sık sık bozuluyordu ama tamiri mümkündü. Mestral ürün konusunda karamsarlığa bürünmüştü.
Tam ümidini kesmek üzereyken, NASA astronot kıyafetlerinde Velcro® ürününü denemek istedi ve mükemmel sonuç aldı. Üzerine çok sayıda sipariş verdi. Bunun üzerine Mestral, kredi çekip bir atölye kurdu ve “fermuarsız fermuar” sloganı ile ürünü neredeyse tüm dünyaya tanıttı. Ürün başta giyim olmak üzere pek çok sektör ve üründe vazgeçilmez oldu.
Mestral, basit ama faydası büyük bir ürün icat etti. “En iyi çözüm en basit çözümdür.” mottosuna birebir uyan bu buluş sayesinde iki nesneyi birbirine zahmetsizce tutturabiliyoruz.
8 Şubat 1990 yılında vefat eden Mestral’in, iki nesneyi birbirine tutturmak üzerine başka çalışmaları da oldu. Patent veritabanlarında bunlara yönelik başvurduğu onlarca patenti bulunuyor. Patentleri, merak edenler yazının sonundaki linkler üzerinden inceleyebilir. Gelecek sayıda görüşmek üzere.
KAYNAKÇA
https://tr.wikipedia.org/wiki/George_de_Mestral
https://lemelson.mit.edu/resources/george-de-mestral
https://worldwide.espacenet.com/
https://patents.google.com/advanced
Süleyman Bulut, BEN BULDUM, 100 BULUŞ 100 ÖYKÜ s. 202–203.