HEYECAN VERİCİ MUCİTLER SERİSİ, SAYI:3

Heyecan verici mucitler serisinin 3. yazısında, e-postanın mucidi Ray Tomlinson’u ele alıyoruz. Esas adı ile Raymond Samuel Tomlinson, 1941 yılında New York’ta doğdu. 1963 yılında Rensselaer Politeknik Enstitüsü’nde Elektrik Mühendisliği üzerine lisans eğitimini tamamladı. Buradan mezun olduktan sonra MIT’de (Massachusetts Institute of Technology) yüksek lisansını tamamladı.

Ray’in e-postayı dünyamıza kazandırması onun ünlü teknoloji şirketi BBN’de (Bolt Beranek and Newman) çalıştığı dönemde gerçekleşmiştir. O sıralar Ray, TENEX isimli ve işletim sistemi ve CYPNET adında bir dosya transfer programı üzerine çalışmaktadır.

Çalışmaları sırasında hem dosya transferi hem de ileti transferi gerçekleştirmek üzere bir arayışa giren Ray, bu arayış esas işi ile ilgili olmadığı için gizliden bir çalışma içerisine girmiştir. Çalışmaları hızlandıran Ray, aynı ağ üzerinde yer alan bilgisayarlar arasında iletişimi düzenleyen yeni bir kural kümesi oluşturarak bir dosya transfer programı geliştirdi. Bu sayede hem ileti hem de dosya transferinin bir arada gerçekleştirilebilmesini sağladı. Geliştirdiği transfer yazılımında, herhangi bir karışıklık oluşmaması için alan adı ile e-posta kullanıcısını ayırmak istedi. Bunun için unutulmaya yüz tutmuş olan “@” sembolünü kullandı.

“@” sembolü 18. yüzyılda birim fiyatı göstermek üzere kullanılmaktaydı. Örneğin “100 portakal @10 TL” şeklinde tanesi 10 TL’den 100 portakal. “@” sembolünün yeni görevi artık çok farklıydı ve yeni görevindeki ilk kullanımı “tomlinson@bbn-tenexa” şeklinde oldu.

Ray’in attığı ilk e-posta tam olarak bilinmese de kendisi Q klavyede birbirine yakın tuşlara basarak ilettiğini söylemektedir. Tarihin ilk maili “random” bir iletidir.

Ray'in ilk e-postası (temsili).

Ray’in e-posta icadı ilk başlarda heyecan uyandırmasa da sağladığı kolaylıklar kısa süre içinde fark edilmiş, Dünya’yı değiştirmiştir. E-posta’nın Dünya üzerindeki gelişimi aşağıda kronolojik olarak verilmiştir.

• E-postayı kullanan ilk kamu görevlisi 1976’da Kraliçe Elizabeth oldu.
• Bugün e-posta trafiğinin çok büyük bir bölümünü oluşturan ilk spam e-posta ise 1978’de gönderildi.
• 1997’de Yahoo, e-posta pazarına girdi. 1998’de Microsoft, dönemin en popüler e-posta sağlayıcılardan hotmail.com’u 400 milyon dolara satın aldı ve Microsoft Outlook’un ilk sürümünü yayınladı.
• İlk spam filtresi 1999’da geliştirildi.
• 2003’te, ABD Başkanı George W. Bush’un imzasıyla, reklam içeriklerinin belirli kurallara göre gönderilmesini sağlayan “The Can-Spam Act” yürürlüğe girdi. Hemen her online kullanıcının e-posta sahibi olduğu 21. yüzyıl, e-posta’nın gelişiminde güvenliğin ön plana çıkmasını zorunlu kıldı.
• 2005’te, e-posta kimliklerinin doğrulanmasını sağlayan ilk teknoloji SPF (Sender Policy Framework) geliştirildi ve 2007’de Gmail hayatımıza girdi.
• Çalışanların mesai saatleri dışında gelen e-postalara cevap vermeme ve çevrimdışı kalma hakkı, 2017'ninilk günlerinde Fransa'da yasa olarak yürürlüğe girdi.

Her gün kullandığımız e-mail, bu şekilde icat edildi. Sonrasın görüntülü, sesli, yazılı çok sayıda ileti ve dosya transfer yöntemi bulunsa da hiçbiri bizlere e-posta kadar güven vermiyor ve resmi gelmiyor. E-posta teknolojisi günün birinde yerini farklı teknolojilere bırakacak olsa da “@” işareti her daim insanlar “Ray TOMLINSON” ismini hatırlatacak gibi görünüyor. Gelecek sayıda görüşmek üzere.

 

KAYNAKÇA

https://www.evrensel.net/haber/302891/ilk-kez-1971de-gonderilen-e-postanin-kisa-tarihcesi

https://www.biyografi.net/kisiayrinti.asp?kisiid=5928

Süleyman Bulut, BEN BULDUM, 100 BULUŞ 100 ÖYKÜ s. 42–43.